Bankalar Türk Lirası mevduat faizlerini düşürmeye başladı
Birol BOZKURT
Merkez Bankası’nın Döviz Korumalı Mevduat’ı (KKM) dönüştürme hedefi verdiği bankalar hedeflerine ulaşınca TL mevduat faiz oranlarını düşürmeye başladı.
Bankacılık kaynakları, KKM getirilerinin yüzde 90’dan fazlasının TL mevduata dönüştüğünü söylerken, kredi talebindeki yavaşlamanın da etkisiyle TL mevduat faizleri uzun bir aradan sonra yeniden düşmeye başladı. Merkez Bankası tarafından açıklanan verilere göre, 6 Ekim’de yüzde 45,49 olan 3 ay vadeli TL mevduatın ortalama TL faizi, 13 Ekim’de yüzde 44,62’ye geriledi.
Bankacılık kaynaklarından edindiğimiz bilgiye göre geçtiğimiz Cuma günü kamu bankalarında yüzde 41 olan TL mevduat faiz oranları yüzde 38’e indirildi. Bankacılık kaynakları da KKM’den TL mevduata verilen avantajlı faiz oranlarının da ortadan kalktığını söylüyor.
Özel bankalarda faiz oranları yüzde 20 ile yüzde 45 arasında değişmektedir. Merkez Bankası’nın sıkı para politikasıyla TL mevduat faizleri yükselişe geçti.
Seçimlerin ardından Mehmet Şimşek’in yeniden ekonominin başına geçmesi ve Hafize Gaye Erkan’ın Merkez Bankası Başkanlığı’na getirilmesiyle siyasi faiz oranları yüzde 8,5’ten yüzde 30’a hızlı bir yükseliş yaşadı. Bunun sonucunda kredi faizleri yüzde 60’ı aştı, TL mevduat faizleri ise yüzde 50’ye yaklaştı. Ancak TL mevduattaki bu artış uzun sürmedi.
Merkez Bankası’nın perşembe günü alacağı faiz kararının ardından TL mevduat faizlerinin yeniden artıp artmayacağı merak ediliyor. Ekonomistler Merkez Bankası’ndan 500 baz puanlık faiz artışı bekliyor. Merkez Bankası, gerçek kişi dönüşüm hesaplarından TL vadeye aylık dönüşüm hedefini yüzde 5’ten yüzde 10’a çıkardı.
Düzenlemeyle KKM’den TL mevduata geçişte TL mevduatın vadesi en az 32 gün olarak belirlenirken, dönüşüm hesaplarında da yüzde 95 yenileme hedefi getirildi. Merkez Bankası ayrıca Türk lirası (TL) mevduatları artıracak ve KKM’yi azaltacak düzenleme kararını da duyurdu. Buna göre yabancı para mevduatlara uygulanan zorunlu karşılık oranları artırıldı.
Cari, ihbarlı ve 1 aya kadar vadeli yabancı para hesaplar için zorunlu karşılık oranı yüzde 29 oldu. 3 ay, 6 ay ve 1 yıla kadar vadeli döviz hesapları için zorunlu karşılık oranı yüzde 25 oldu. Vadesi 1 yıl ve daha uzun olan döviz hesaplarının zorunlu karşılık oranı yüzde 19 oldu. Bankacılık kaynakları, bu düzenlemelerin ardından bankaların çoğunun hedeflerine ulaştığını ve kredi talebindeki düşüşün de etkisiyle TL mevduat faiz oranlarını düşürmeye başladıklarını söylüyor.
TL mevduat hesapları yükselişte
Merkez Bankası verilerine göre, bankacılık sektörünün (bankalararası dahil) toplam mevduatı 13 Ekim’de sona eren haftada 230 milyar 663 milyon 542 bin lira artarak 14 trilyon 23 milyar 979 milyon 155 bin liraya ulaştı.
Aynı dönemde bankalardaki TL mevduatlar yüzde 2,4 artışla 8 trilyon 6 milyar 660 milyon 139 bin liraya, döviz (YP) mevduatlar ise yüzde 1,4 artışla 5 trilyon 410 milyar 571 milyon 632 bin liraya yükseldi. Geçen hafta bankalardaki toplam döviz mevduatı 206 milyar 110 milyon dolar seviyesindeyken, bu bedelin 173 milyar 163 milyon doları ülkede yerleşik bireylerin hesaplarında toplandı.
TCMB’den 500 baz puanlık faiz artışı bekleniyor
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu, Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan başkanlığında 26 Ekim Perşembe günü toplanacak. Faiz kararı aynı gün saat 14.00’te açıklanacak. Geçtiğimiz ay yapılan PPK toplantısında siyasi faiz oranı 500 baz puan artırılarak yüzde 25,00’den yüzde 30’a çıkarıldı.
TCMB Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı için 19 ekonomistin katılımıyla hazırlanan beklenti anketinde 500 baz puanlık faiz artışı bekleniyor. Anket sonuçlarına göre 250 ila 500 baz puanlık artış öngören ekonomistlerin siyasi faiz beklentisi yüzde 32,50 ile yüzde 35 arasında gerçekleşti. Ekonomistlerin yıl sonu siyasi faiz beklentilerinin medyanı yüzde 40 oldu.